Tien tips voor Camera Japan 2022

Camera Japan komt er weer aan, zowel in Rotterdam (van 22 tot 25 september in LantarenVenster) als in Amsterdam (29 september tot 2 oktober in Lab 111). Festivaldirecteur Alex Oost, ‘editor-in-chief’ Kaj van Zoelen en programmeurs Lotte Steerneman, Theodoor Steen en Sietz van der AA zetten special voor Cine tiens tips op een rijtje.

Broken Commandment (Maeda Kazuo, 2022)

Theodoor: ‘Het kastensysteem in Japan werd in 1869 officieel afgeschaft, maar de realiteit bleek grimmiger en grilliger. De burakumin, een benaming voor de onderklasse die behandeld werden als paria’s, werden nog steeds lange tijd gediscrimineerd. Broken Commandment, gebaseerd op het beroemde boek Hakai van Shimazaki Toson gaat over een schoolleraar tijdens de Russisch-Japanse oorlog, die zijn status als burakumin verzwijgt voor zowel de schoolleiding als zijn leerlingen. Langzaam begint de zoektocht naar zijn identiteit vorm te krijgen, wanneer hij stuit op het werk van een beroemde dichter die er openlijk voor uitkomt burakumin te zijn. Broken Commandment is een prachtig kostuumdrama die een onderbelicht aspect van de Japanse geschiedenis laat zien.’

Dozens of Norths (Yamamura Koji, 2021)

Theodoor: ‘Op het festival draait er veel anime, waaronder de sterke films Goodbye Don Glees en The House of the Lost on the Cape. Wie echter wat avontuurlijker animatiewerk wil kan terecht bij Dozens of Norths, de eerste lange animatiefilm van beroemde animator Yamamura Koji, die eerder een oscarnominatie kreeg voor zijn korte film Mt. Head. Dozens of Norths is een vaak abstracte film over de frustratie van creeëren, bestaande uit een reeks sfeerimpressies en surrealistische landschappen, in krasserige schetserige lijnen. Grotendeels geïnspireerd door stille films, maar met een fantastische soundtrack van de in 2010 overleden Nederlandse componist Willem Breuker.’

The Great Yokai War: Guardians (Miike Takashi, 2021)

Theodoor: ‘Takashi Miike maakt al jaren grotendeels wisselvallig werk. De gloriedagen van de regisseur liggen al lang achter zich. Maar The Great Yokai War: Guardians is een van de meer plezierige recente Miike-films, misschien juist ook omdat hij terugkeert naar een hit uit zijn meest productieve en succesvolle periode, The Great Yokai War. Dit tweede deel kan prima los bekeken worden, maar is extra leuk voor liefhebbers van Yokai en Kaiju, omdat er een groot aantal bekende monsters langskomen, waaronder een roemrucht cultfiguur uit een andere beroemde Japanse monsterfilm-reeks.’

Japan Big Lagoon Village (Stephanie Gaus, 2021)

Alex: ‘Beschouwende documentaire over een modeldorp dat gebouwd werd in een polder (dat met hulp van Nederlandse ingenieurs drooggelegd werd) waar het boeren bijna opnieuw uitgevonden moest worden, daarbij gebruikmakend van de modernste technieken. Via audiofragmenten horen we bewoners terugkijken over het opbouwen van hun bestaan in dit nieuwe dorp, terwijl de camera langzaam door het dorp heen beweegt. Regisseur Stephanie Gaus, die ook te gast is op het festival, liet zich voor deze documentaire inspireren door Joris Ivens’ Nieuwe Gronden.’

Just Remembering (Matsui Daigo, 2021)

Lotte: ‘In deze nostalgische speelfilm volgen we een taxichauffeur en een theatertechnicus die herinneringen ophalen aan gelukkige tijden, terwijl ze zich door de dagelijkse sleur slepen. De intimiteit en authenticiteit van de personages, de mensen die ze onderweg tegenkomen, en een gestaag ritme van emotionele pieken en dalen: dit alles maakt Just Remembering een uiterst meeslepend verhaal om te volgen. Er wordt overtuigend geacteerd en de sfeer is precies wat je nodig hebt om je als kijker te verliezen in deze verfijnde verkenning van een vergane relatie.’

Tanaka Kinuyo retrospectief

Alex: ‘Wie een aantal films uit het gouden tijdperk van de Japanse cinema heeft gezien, zal vast Tanaka Kinuyo als actrice hebben zien schitteren in een van de films van Ozu Yasujiro, Naruse Mikio of Mizoguchi Kenji. Wat minder bekend is dat ze als een van de eerste vrouwen in Japan films films heeft geregisseerd, waarvan op het festival vier gerestaureerde parels te zien zijn. Qua verhaal onderling behoorlijk verschillend maar ze hebben allemaal gemeen dat de vrouwelijke rollen net wat meer aandacht kregen dan gebruikelijk was in die tijd. En voor wie Tanaka ook graag op het grote doek ziet stralen draait Where Now Are the Dreams of Youth van Ozu op 35mm met livemuziek van het Rotterdam Kinematic Ensemble.’

Let Me Hear it Barefoot (Kudo Riho, 2021)

Theodoor: ‘Twee vrienden hebben moeite met het tonen van een genegenheid die misschien dieper gaat dan vriendschap, en uiten dit door letterlijk met elkaar in gevecht te gaan. Ondertussen moet een van hun een belofte inlossen aan zijn blinde en zieke stiefmoeder, die hem geld gaf om op wereldreis te gaan. Dat dit geld geenszins toereikend is betekent dat de twee een uitvoerig plan smeden: ze nemen een hoorspel op dat de stiefmoeder moet overtuigen dat hij echt op een wereldreis geweest is. Let Me Hear It Barefoot is een prachtig arthouse-drama, bitterzoet en melancholisch.’

Popran (Ueda Shinichiro, 2021)

Kaj: ‘Ueda Shinichiro verraste de wereld een paar jaar terug met One Cut of the Dead. Zijn derde film is niet zo meta als zijn doorbraak, maar met een even inventief, maf uitgangspunt. Tagami is een klootzak die zijn relaties met familie en vrienden opofferde voor het succes van zijn bedrijf. Nu moet hij al die mensen weer opzoeken. Waarom? Omdat zijn piemel zijn lichaam heeft verlaten en is gaan vliegen, en hem naar zijn verleden leidt terwijl hij erachteraan rent met een vlindernet. Een heerlijk bizarre komedie, die vooral in een volle zaal tot zijn recht komt.’

Spotlight (Komei, 2022)

Theodoor: ‘Spotlight is de openingsfilm van het festival, en het is een passende keuze. Spotlight gaat namelijk in de eerste plaats over het belang van films maken. Waarom zou je al je tijd, geld en energie in een film steken? Het is een vraag die de hoofdpersoon, een filmmaker, opbreekt, zeker als hij in conflict raakt met de geldschieters. Plots is daar echter een jonge vrouw met een zak geld, en de vraag of hij een film wil maken. Bij de openingsfilm zal regisseur Komei aanwezig zijn, net als hoofdrolspeler Morimoto Nobu.’

They Say Nothing Stays the Same (Odagiri Joe, 2022)

Sietz: ‘Gevierd acteur Odagiri Joe steelt de show dit keer niet vóór, maar juist achter de camera in zijn regiedebuut They Say Nothing Stays the Same. Zelden dekte een titel de lading zo secuur als in dit meditatieve, en bij vlagen mysterieuze, drama waarin bootsman Toichi de maatschappij langzaam maar zeker voor zijn ogen ziet veranderen. Prachtig in beeld gebracht door meestercinematograaf Christopher Doyle, wat maakt dat dit visuele meesterwerk op een zo’n groot mogelijk doek gezien moet worden.’