NFF 2017: Nausicaä of the valley of the wind

“Heb je de manga ook gelezen?” is een vraag uit het publiek aan Hermen Hulst van Guerilla Games, die als speciale gast Nausicaä of the Valley of the Wind selecteerde als bijzondere vertoning. Dat had hij niet, en heb ik ook niet. Dus ik moet het doen met mijn allereerste screening van deze klassieke anime. Zoals verwacht is dat een hele bijzondere ervaring, precies zoals Hulst het bedoeld had. Want wat is deze film mooi op het grote scherm van ’t Hoogt in Utrecht.

Nausicaä of the Valley of the Wind is niet alleen een belangrijke film binnen het genre maar stond ook aan de wieg van het beroemde Studio Ghibli. Maker Hayao Miyazaki kon door het succes van deze film in 1984 een jaar later zijn studio oprichten en daarmee nog vele klassiekers voortbrengen. Nog vorig jaar zagen we hier zelfs een Nederlandse productie die uit die studio kwam. Met The Red Turtle kregen we een film te zien waar we trots mee naar Cannes togen om ons land een klein stukje anime-landgoed toe te eigenen.

InNausicaä of the Valley of the Wind draait het allemaal om de relatie tussen de mens en de natuur. De boodschap dat we moeten oppassen dat we de aarde niet kapot maken omdat die aarde weleens terug zou kunnen slaan ligt er zo dik bovenop dat zelfs het Wereld Natuur Fonds als hoofdsponsor van de film wilde optreden. En dertig (!) jaar na dato is de film nog zo relevant, of misschien zelfs wel relevanter. Want wat Trump of andere gekken ook zeggen – dat de natuur in alle hevigheid begint terug te slaan is een feit en het is te hopen dat we dat inzien voordat het wereldbeeld van Miyazaki realiteit wordt. In deze fantastisch getekende wereld is de bevolking dun gezaaid en zijn ze constant op hun hoede voor insecten, die op hun beurt zijn uitgegroeid tot enorme monsters met roodgloeiende ogen. Als één van hen iets wordt aangedaan, al is het een klein beestje, wordt via massacommunicatie de rest gealarmeerd met een totale verwoesting ten gevolg.

Gelukkig is daar Nausicaä, een prinses die in de vallei van de wind woont, en die heel dicht bij de natuur staat. Met geweldloze hulpmiddelen weet ze dieren te kalmeren en de wind te bereiden om razendsnel door verschillende landen te reizen. Ze beseft zich als één van de weinigen dat de natuur en haar dierenrijk geen bedreiging vormen – maar dat ze juist de aarde in stand houden en zelfs aan het genezen is. Als de mens dat eens toe zou laten in ieder geval.

Het is haast niet te bevatten dat Nausicaä of the Valley of the Wind al meer dan dertig jaar oud is. De animaties zijn prachtig al zijn de achtergronden vaak stilstaand en zie je daar de technologische vooruitgang mocht je de vergelijking naar de anime van nu trekken. De soundtrack is minimalistisch maar zou niet misstaan in de hedendaagse tijd. Alsof je weer teruggaat naar de tijd dat Daft Punk nog echt baanbrekende dingen deed. Als je de kans hebt om deze film op een bioscoopscherm te zien dan moet je geen moment twijfelen. Voor de rest van ons blijft alleen een kijkbeurt thuis over, maar ook dan moet je deze in ieder één keer in je leven gezien hebben. Of je nu de manga hebt gelezen of niet maakt dan gelukkig helemaal niets uit.